بخش عمده‌ای از رودهای دائمی لرستان خشک می‌شوند
استان لرستان، که همواره به رودخانه‌های پرآبش شهره بوده، این روزها با یک بحران آبی بی‌سابقه دست و پنجه نرم می‌کند. رضا آریایی، معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری لرستان، با هشدار نسبت به خشک شدن بخش عمده‌ای از رودخانه‌های دائمی استان در روزها و هفته‌های آینده، وضعیت را بسیار نگران‌کننده توصیف کرد. این شرایط، ناشی از کاهش شدید بارندگی در سال جاری و سنوات گذشته و بروز تنش آبی حاد در منطقه است.
بحران در “کاکارضا”: نمادی از خشکی فراگیر
آریایی با اشاره به کاهش چشمگیر حجم آب ذخیره شده پشت مخازن و خشک شدن زودهنگام برخی رودخانه‌ها، از خشک شدن رودخانه کاکارضا به عنوان “یکی از بدترین خبرهایی که طی روزهای اخیر شنیدیم” یاد کرد. این رودخانه که پیش از این به عنوان یکی از رودخانه‌های پرآب و طغیانی استان شناخته می‌شد، اکنون نمادی از بحران آبی عمیق در لرستان است.
کاهش دبی سایر رودخانه‌های استان نسبت به سال‌های گذشته، افت شدید سطح سفره‌های آب زیرزمینی و نبود نزولات برفی در ارتفاعات، همگی زنگ خطری جدی برای آینده آبی استان به صدا درآورده‌اند. این وضعیت، که برای بخش عمده‌ای از کشور نیز در حال رخ دادن است، نتیجه مستقیم تغییرات اقلیمی است که به ویژه در منطقه خاورمیانه و کشورمان با شدت بیشتری خود را نشان می‌دهد.
مدیریت آب شرب؛ اولویت در شرایط اضطراری
معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری لرستان، با تأکید بر منابع محدود آبی موجود، نگرانی خود را از تأثیر این تنش بر تأمین آب شرب استان ابراز کرد و گفت که مدیریت این وضعیت دشوارتر خواهد شد.
او همچنین به مشکل برداشت‌های بی‌رویه و غیرمجاز آب از رودخانه‌ها و چاه‌ها در سال‌های گذشته اشاره کرد. این برداشت‌ها، به ویژه برای کشت محصولات پرآب‌بر مانند برنج، در شرایط فعلی خشکسالی شدید، دیگر قابل توجیه نیستند. آریایی خاطرنشان کرد که حتی چاه‌های کشاورزی نیز با افت شدید سطح آب مواجه شده‌اند و در برخی موارد، علی‌رغم چندین متر کف‌شکنی، همچنان به آب نرسیده‌اند.
ضرورت تغییر الگوی کشت و همکاری کشاورزان
با توجه به این وضعیت بحرانی، آریایی بر لزوم تغییر الگوی کشت در استان تأکید کرد. او اعلام کرد که در جلسه‌ای با سازمان جهاد کشاورزی و آب منطقه‌ای لرستان، تصمیم گرفته شده است تا یک کار کارشناسی جامع برای مدیریت وضعیت موجود انجام شود. بحث تغییر الگوی کشت، فرهنگ‌سازی، و تبلیغات رسانه‌ای از طریق فضای مجازی و صدا و سیما در دستور کار دو مدیران دستگاه اجرایی قرار گرفته است تا برنامه‌ریزی منظمی برای استفاده بهینه از آب موجود در سدهای استان که به حداقل رسیده، صورت گیرد.
خشکسالی که از چند سال پیش در کشور آغاز شده و هر ساله روند تصاعدی به خود گرفته، چالش‌های جدیدی را پیش روی کشاورزان قرار داده است. آریایی گفت که از ۱۵ فروردین امسال به بعد بارش چشمگیری در لرستان نداشته‌ایم و بخش زیادی از اراضی دیم استان از بین رفته است.
او از کشاورزان و روستائیان خواست که با کارشناسان آب منطقه‌ای و جهاد کشاورزی همکاری لازم را داشته باشند و توصیه‌های آن‌ها را جدی بگیرند. آریایی هشدار داد که: “قطعاً در سنوات آینده هم وضعیتمان به مراتب نسبت به امسال در بحث تامین آب بدتر خواهد بود.” این هشدار، بر لزوم پذیرش واقعیت خشکسالی و اتخاذ رویکردهای پایدار برای مدیریت منابع آبی تأکید می‌کند.
