تراز آب سد کوثر ۳۵ درصد کاهش یافت؛ خشکسالی تامین آب جنوب کشور را تهدید میکند
5433272
دوگنبدان، استان کهگیلویه و بویراحمد – جدیدترین گزارشها از وضعیت سد کوثر در گچساران نشان میدهد که حجم مخزن این سد استراتژیک با کاهشی ۳۵ درصدی مواجه شده است. این افت چشمگیر، که عمدتاً ناشی از کمبود بارشهای جوی و تداوم پدیده خشکسالی است، زنگ خطر جدی را برای تامین آب شرب، کشاورزی و صنعت در بخشهای وسیعی از جنوب کشور به صدا درآورده است. اکبر خدری، مدیر اداره بهرهبرداری و نگهداری سد کوثر، با اعلام این خبر، بر ضرورت مدیریت بحران آب تاکید کرد.
افت تاریخی حجم آب در سد کوثر؛ چالش بیسابقه خشکسالی
وضعیت کنونی سد کوثر ابعاد نگرانکنندهای پیدا کرده است. تراز فعلی مخزن این سد به ۶۰۹ متر رسیده که این رقم ۱۶ متر کمتر از مدت مشابه در سال گذشته است. بر اساس اظهارات خدری، در حالی که در سال گذشته ۹۰ درصد از حجم مخزن سد کوثر پر بود، امسال تنها ۶۲ درصد از ظرفیت آن آبگیری شده است. با احتساب حجم مرده سد، تنها حدود ۵۰ درصد از حجم کلی آب برای مصارف مختلف در دسترس قرار دارد. این کاهش ۳۵ درصدی نه تنها یک تغییر آماری است، بلکه نشانهای آشکار از فشار فزاینده خشکسالی بر منابع آبی منطقه محسوب میشود.

مقایسه سالانه وضعیت سد کوثر: زنگ خطری جدی
تحلیل دادههای ورودی و خروجی آب سد کوثر بیانگر وضعیت بحرانی است. دبی ورودی به مخزن سد کوثر در حال حاضر به ۴ متر مکعب بر ثانیه کاهش یافته، در حالی که در مدت مشابه سال قبل این میزان ۹ متر مکعب بر ثانیه بود. از ابتدای سال آبی جدید (اول مهر ماه)، تنها ۱۸ متر مکعب آب وارد سد شده که این رقم در مقایسه با ۳۵ متر مکعب سال آبی گذشته، افت شدیدی را نشان میدهد. در مقابل، دبی خروجی سد کوثر که برای تامین آب شرب، صنعت و کشاورزی تخصیص مییابد، همچنان ۱۰ میلیون متر مکعب بر ثانیه است. همچنین، از آغاز سال آبی تاکنون ۴۳ میلیون متر مکعب آب از این سد خارج شده، در حالی که این میزان در سال گذشته ۵۴ میلیون متر مکعب بوده است. این اعداد به وضوح نشان میدهند که توازن میان ورودی و خروجی آب به شدت به ضرر ذخایر سد کوثر تغییر کرده است.
توزیع آب سد کوثر در میان مصارف و پیشبینیهای نگرانکننده
با وجود کاهش ذخایر، سد کوثر همچنان بار سنگین تامین آب مصارف حیاتی منطقه را بر دوش میکشد. از ابتدای مهر ماه سال جاری، توزیع آب از سد کوثر به شرح زیر بوده است:
۱۵ میلیون متر مکعب برای آب شرب
۱۲ میلیون متر مکعب برای مصارف کشاورزی
۱ میلیون متر مکعب برای صنعت
۱۱ میلیون متر مکعب برای مصارف زیستمحیطی
مدیر اداره بهرهبرداری و نگهداری سد کوثر همچنین پیشبینی نگرانکنندهای را مطرح کرده است. وی هشدار داد که با توجه به عدم بارشهای موثر در سال گذشته و تداوم خشکسالی در سال جاری، انتظار میرود تا ماه آینده شاهد کاهش ۴۰ درصدی حجم مخزن سد کوثر باشیم. این پیشبینی، نگرانیها را در مورد پایداری منابع آبی منطقه به شدت افزایش میدهد.
سد کوثر؛ قلب تپنده حیات جنوب ایران و ضرورت مدیریت بحران
سد کوثر نه تنها یک سازه آبی، بلکه شریان حیاتی برای بخشهای وسیعی از استانهای کهگیلویه و بویراحمد، بوشهر و حتی بخشهایی از استان فارس محسوب میشود. این سد، تامینکننده اصلی آب شرب حدود ۲.۵ میلیون نفر از جمعیت این مناطق، همچنین آب مورد نیاز صنعت و کشاورزی دشتهای وسیعی نظیر لیشتر و خیرآباد است. در شرایطی که مدیران، درصد آبگیری سد کوثر را در مقایسه با سایر سدهای کشور مطلوب ارزیابی میکنند، اما کاهش مداوم دبی ورودی و حجم کلی آب، این موقعیت را متزلزل ساخته و زنگ خطری جدی برای آینده تلقی میشود. این وضعیت، مسئولان و مردم را به سمت یک مدیریت بحران و رویکرد فعالانه برای مواجهه با خشکسالی سوق میدهد.
راهکارهای مقابله با تنش آبی و توصیه به کشاورزان منطقه سد کوثر
در مواجهه با این تنش آبی شدید، مدیر اداره بهرهبرداری و نگهداری سد کوثر تاکید کرد که صرفهجویی در مصرف آب شرب و کشاورزی تنها راهکار برای مدیریت مطلوب ذخایر آب باقیمانده است. وی به کشاورزان مناطق دشت لیشتر و خیرآباد توصیه کرد که با درک شرایط فعلی سد کوثر، به سمت کشت محصولات استراتژیک با نیاز آبی کمتر روی آورند. این اقدام میتواند از بروز مشکلات حاد در تامین آب شرب و کشاورزی در آینده جلوگیری کند. برخلاف سالیان گذشته که بارشهای سیلابی میتوانست کمبودها را جبران کند، امسال منطقه با فقدان کامل چنین بارشهایی روبرو است و این امر بر شدت بحران خشکسالی افزوده است. بنابراین، همکاری عمومی و برنامهریزی دقیق، کلید عبور از این دوره چالشبرانگیز خواهد بود.
مطالب مرتبط
- شیلات خوزستان برای فعالسازی مزارع راکد میگو چوئبده آبادان ضربالاجل یکماهه تعیین کرد
- اتهام جنجالی ترامپ: دموکراتها با اوباماکر شرکتهای بیمه را ثروتمند کردند، نه مردم را
- تخصیص ۴۹۰ تن جو یارانهای برای عشایر کهگیلویه و بویراحمد
- شیلات خوزستان برای فعالسازی مزارع راکد میگو چوئبده آبادان ضربالاجل یکماهه تعیین کرد

نیما مهدوی، یکی از خبرنگاران پرتلاش و خوشفکر تیم خبری است که با نگاهی تازه به مسائل، به پوشش رویدادهای روز میپردازد. او با تخصص در حوزههای فرهنگی و هنری، همواره سعی دارد تا با گزارشهای جذاب و تحلیلهای خلاقانه، ابعاد پنهان یک خبر را به مخاطبان نشان دهد.