مرکز آزفا دانشگاه قم: گامی بلند برای بازآفرینی جایگاه جهانی زبان فارسی
قم – مرکز آموزش زبان فارسی به غیر فارسی‌زبانان (آزفا) دانشگاه قم، علاوه بر تسهیل تحصیل دانشجویان بین‌المللی، هدف بلندتری را دنبال می‌کند: احیای جایگاه دیرینه زبان فارسی به عنوان یک زبان علمی و بین‌المللی. این مرکز با رویکردی چندبعدی، نه تنها به آموزش زبان می‌پردازد، بلکه ابعاد فرهنگی و تربیتی دانشجویان را نیز مد نظر قرار داده است.
محمد فولادی، عضو هیئت علمی زبان و ادبیات فارسی و رئیس مرکز آزفا دانشگاه قم، در گفت‌وگویی به تشریح اهداف و فعالیت‌های این مرکز پرداخت. وی توضیح داد که مانند سایر کشورها، دانشگاه‌های ایران نیز برای دانشجویان غیربومی خود مراکزی برای آموزش زبان رسمی کشور دارند تا این دانشجویان بتوانند تحصیلات خود را به زبان فارسی ادامه دهند و پایان‌نامه‌های خود را به این زبان نگارش کنند.
پیشینه‌ای دیرینه و همکاری‌های گسترده
فولادی به پیشینه طولانی مراکز آموزش زبان فارسی به غیر فارسی‌زبانان در کشور اشاره کرد. این مراکز تحت اشراف سازمان امور دانشجویان وزارت علوم و بنیاد سعدی فعالیت می‌کنند و در دانشگاه‌ها و استان‌های مختلف، وظیفه آموزش زبان فارسی را بر عهده دارند.
رئیس مرکز آزفا دانشگاه قم تأکید کرد که این دانشگاه، به عنوان یک دانشگاه جامع، دانشجویان زیادی را از کشورهای مختلف با زبان‌های گوناگون پذیرش می‌کند و تمامی این افراد باید دروس مرتبط با آموزش زبان فارسی را بگذرانند. مرکز آزفا دانشگاه قم نیز بر اساس آیین‌نامه‌های صادر شده از سوی بنیاد سعدی و سازمان امور دانشجویان وزارت علوم، در سه سطح مقدماتی، میانی و پیشرفته به آموزش می‌پردازد.
وی با اشاره به جایگاه ویژه شهر قم از جهت تعدد ملیت‌های دیگر کشورها، از همکاری و همفکری این مرکز با دیگر مراکز آموزش زبان فارسی در قم، به ویژه جامعه المصطفی، خبر داد و از انعقاد تفاهم‌نامه‌هایی برای فعالیت‌های مشترک و هم‌افزایی با این مراکز در آینده نزدیک سخن گفت.
فراتر از آموزش زبان: ابعاد فرهنگی و تربیتی
فولادی تصریح کرد که مدرسان مرکز آزفا دانشگاه قم بر اساس استانداردهای لازم و آیین‌نامه‌های بالادستی انتخاب شده‌اند و این مرکز توانسته از استادان بسیار باتجربه‌ای بهره ببرد. او تأکید کرد که رویکرد این مرکز تک‌بعدی نیست و ابعاد فرهنگی و تربیتی دانشجویان نیز در نظر گرفته شده است.
در همین راستا، مرکز آزفا با نهادهای گوناگون فرهنگی از جمله معاونت فرهنگی دانشگاه و نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه قم همکاری دارد. این همکاری‌ها منجر به برگزاری اردوهای علمی و فرهنگی و برنامه‌های مناسبتی مختلف برای دانشجویان غیرفارسی‌زبان شده است. فولادی به برگزاری اردوی آموزشی-فرهنگی اخیر در شهر کاشان اشاره کرد که با بازخوردهای بسیار خوبی از سوی دانشجویان همراه بود. در این اردوها، آموزش غیرمستقیم زبان فارسی همراه با برنامه‌های فرهنگی و تربیتی انجام می‌شود و همواره حداقل یکی از استادان مرکز آزفا دانشجویان را همراهی می‌کند.
بازیابی جایگاه زبان فارسی به عنوان زبان علم
عضو هیئت علمی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه قم بیان داشت: “آموزش و پاسداشت زبان فارسی، یکی از اهداف مرکز آزفا دانشگاه قم است، اما اهداف کلان‌تری از جمله بازگشت جایگاه زبان فارسی به جایگاه اصلی که در گذشته داشته است، نیز پیگیری می‌شود.”
این هدف که از تأکیدات مقام معظم رهبری نیز بوده، به اهمیت تاریخی زبان فارسی به عنوان زبان علم در گذشته اشاره دارد. در ادوار گذشته، زبان فارسی به عنوان ابزاری برای آموزش و تولید علم در حوزه‌هایی نظیر نجوم، طب، شیمی و سایر علوم مورد استفاده قرار می‌گرفته است. فولادی افزود: “بنابراین، زبان فارسی در کنار دیگر زبان‌های دنیا، زبان علم و دانش بوده و مخاطبان و دوستداران گسترده‌ای داشته است و باید کوشش کرد آن جایگاه بازیابی شود.”
این تلاش‌ها نه تنها به تقویت زبان فارسی در داخل کشور کمک می‌کند، بلکه با تربیت سفیران فرهنگی از میان دانشجویان بین‌المللی، می‌تواند نقش مؤثری در معرفی و گسترش این زبان غنی در سراسر جهان ایفا کند.
