هشدار رئیس سازمان بهزیستی: کاهش میل به فرزندآوری و کوتاه شدن دوران کودکی در ایران

رئیس سازمان بهزیستی کشور با اشاره به تحولات جمعیتی اخیر، از کاهش چشمگیر میل به فرزندآوری و کوتاه شدن دوران کودکی در ایران خبر داد. سید جواد حسینی در جلسه شورای سالمندان استان لرستان که در تاریخ ۱۶ مرداد برگزار شد، با بیان اینکه جامعه ایران از موجهای جمعیتی بهدرستی عبور نکرده، اظهار کرد: «اولین موج جمعیتی، دوران کودکی است که با آسیبهایی مواجه شده و بهنوعی کوتاه شده است. امروز شاهد آن هستیم که کودکان بهسرعت از نوزادی به جوانی پرتاب میشوند و آموزش و پرورش در این روند نقش مهمی دارد.»
جامعهای بیکودک و کودکان تنها
حسینی با انتقاد از روند فعلی تربیت و آموزش کودکان گفت: «نظام آموزشی فعلی، کودکان را از تجربه واقعی دوران کودکی محروم کرده است. هرچند برخی جهتگیریها برای اصلاح این وضعیت آغاز شده، اما هنوز کافی نیست. امروز جامعه ما با پدیدهای به نام “جامعه بیکودک” مواجه است؛ جایی که کودکان تنها ماندهاند و نقش اجتماعی آنها کمرنگ شده است.»
افزایش تقاضا برای فرزندخواندگی و کاهش تمایل به فرزندآوری
رئیس سازمان بهزیستی کشور با اشاره به آمار فرزندخواندگی در کشور افزود: «در حال حاضر، ۲۵ هزار فرزندخوانده در کشور وجود دارد و سالانه حدود ۲۵۰۰ کودک دیگر به این آمار اضافه میشود. نکته قابل توجه این است که به ازای هر کودک، ۱۲.۵ زوج متقاضی فرزندخواندگی هستند و در شهرهایی مانند تهران این رقم به ۲۰ زوج میرسد. این آمار نشاندهنده کاهش جدی میل به فرزندآوری در میان خانوادههاست.»
نوجوانی و جوانی؛ دورههایی طولانیتر از گذشته
حسینی با اشاره به تغییرات در الگوهای رشد و بلوغ نسل جدید گفت: «تا سال ۱۴۰۱، نوجوانی در کشور با نوعی گسل شناختی همراه بود. با شکلگیری اعتراضات اجتماعی، توجه به این گروه سنی افزایش یافت. برخلاف دوران کودکی که کوتاه شده، دورههای نوجوانی و جوانی در ایران بهطور قابل توجهی طولانیتر شدهاند. بلوغ جنسی سه سال زودتر آغاز میشود و ازدواج بهطور متوسط شش سال به تأخیر افتاده است؛ بهعبارتی، این دو دوره اکنون حدود ۱۵ سال به طول میانجامند و نیازمند برنامهریزی دقیق و هدفمند هستند.»
چالشهای میانسالی و سالمندی در ایران
رئیس سازمان بهزیستی کشور در ادامه به وضعیت دورههای بعدی زندگی اشاره کرد و گفت: «دوره میانسالی با مشغلههای فراوان، فشارهای روانی و دلسردیهای نقشآفرینی همراه است. پس از آن، دوران سالمندی آغاز میشود که همچنان با گسل شناختی مواجه است. متأسفانه در بسیاری از استانها، شورای سالمندی تشکیل نشده و این موضوع نیازمند توجه جدی مسئولان است.»

وی با اشاره به شاخصهای بینالمللی جمعیتی افزود: «کشورهایی که جمعیت سالمند آنها کمتر از ۷ درصد است، جوان محسوب میشوند. کشورهایی با ۷ تا ۱۴ درصد جمعیت سالمند، در حال ورود به مرحله سالمندی هستند. ایران نیز در همین محدوده قرار دارد و باید برای مواجهه با چالشهای این دوره، برنامهریزیهای جامعتری انجام دهد.»
این سخنان رئیس سازمان بهزیستی کشور، زنگ هشداری برای سیاستگذاران حوزه جمعیت، آموزش، سلامت و رفاه اجتماعی است تا با نگاهی دقیقتر به تحولات نسلی، برای آیندهای متوازنتر و پایدارتر برنامهریزی کنند.

نیما مهدوی، یکی از خبرنگاران پرتلاش و خوشفکر تیم خبری است که با نگاهی تازه به مسائل، به پوشش رویدادهای روز میپردازد. او با تخصص در حوزههای فرهنگی و هنری، همواره سعی دارد تا با گزارشهای جذاب و تحلیلهای خلاقانه، ابعاد پنهان یک خبر را به مخاطبان نشان دهد.