کشف پروتئین کلیدی در تنظیم ذخیره چربی؛ گامی نو در درمان چاقی و دیابت نوع ۲
پروتئین کنترل‌کننده ترافیک چربی‌ها کشف شد
دانشمندان دانشگاه نیو ساوث‌ولز (UNSW) موفق به شناسایی پروتئینی شده‌اند که نقش حیاتی در مدیریت و هدایت مولکول‌های چربی درون سلول‌ها ایفا می‌کند. این کشف می‌تواند مسیر تازه‌ای برای درمان بیماری‌های متابولیکی از جمله چاقی و دیابت نوع ۲ فراهم کند.
بر اساس گزارش ایسنا به نقل از نیو اطلس، پژوهشگران دریافته‌اند که پروتئین CHP1 نه‌تنها در تولید مولکول‌های چربی نقش دارد، بلکه به‌عنوان عامل هدایت‌کننده آن‌ها به محل ذخیره‌سازی نیز عمل می‌کند. این پروتئین با فعال‌سازی و تثبیت آنزیم‌های GPAT3 و GPAT4، که در مرحله نخست مسیر تولید چربی موسوم به «گلیسرول-۳-فسفات» فعالیت دارند، فرآیند ذخیره‌سازی انرژی را در سلول‌ها ساماندهی می‌کند.
در سلول‌ها، چربی‌ها در ساختارهایی به نام قطرات لیپید ذخیره می‌شوند. این قطرات علاوه بر ذخیره انرژی، در ساخت و ترمیم غشاهای سلولی نیز نقش دارند. مسیر تولید چربی در سلول‌ها دو محصول کلیدی تولید می‌کند: تری‌اسیل‌گلیسرول‌ها که شکل اصلی چربی ذخیره‌شده هستند، و گلیسروفسفولیپیدها که ساختار غشای سلولی را تشکیل می‌دهند.
تا پیش از این، نحوه فعال‌سازی و هدایت آنزیم‌های GPAT به محل عملکردشان در سلول‌ها مشخص نبود. اما یافته‌های جدید نشان می‌دهد CHP1 به‌عنوان یک تنظیم‌کننده مرکزی، این فرآیند را کنترل می‌کند. حذف این پروتئین منجر به کاهش چشمگیر اندازه قطرات لیپید می‌شود، زیرا آنزیم‌های تولیدکننده چربی دیگر به محل مناسب هدایت نمی‌شوند.
گوانگ یانگ، نویسنده اصلی این مطالعه، با اشاره به اهمیت این کشف گفت: «درک دقیق سازوکار ذخیره‌سازی چربی در سلول‌ها، گامی اساسی در طراحی راهکارهای درمانی برای اختلالات متابولیکی است. یافته‌های ما نشان می‌دهد که قطرات لیپید برخلاف تصور گذشته، اندامک‌هایی فعال هستند که در تنظیم انرژی سلولی نقش دارند.»
این پژوهش همچنین تأکید می‌کند که اختلال در فرآیند ذخیره‌سازی چربی می‌تواند زمینه‌ساز بروز بیماری‌هایی مانند چاقی، دیابت نوع ۲ و سایر اختلالات متابولیکی باشد. هرچند مسیر تبدیل این یافته‌ها به درمان‌های بالینی هنوز در مراحل ابتدایی است، اما شناسایی نقش CHP1 می‌تواند به‌عنوان نقطه شروعی برای توسعه داروهای هدفمند در آینده مورد توجه قرار گیرد.
نتایج این تحقیق در نشریه معتبر Proceedings of the National Academy of Sciences منتشر شده است و امید می‌رود در ادامه، مطالعات بیشتری برای بررسی کاربردهای درمانی این پروتئین انجام شود.
نیما مهدوی، یکی از خبرنگاران پرتلاش و خوش‌فکر تیم خبری است که با نگاهی تازه به مسائل، به پوشش رویدادهای روز می‌پردازد. او با تخصص در حوزه‌های فرهنگی و هنری، همواره سعی دارد تا با گزارش‌های جذاب و تحلیل‌های خلاقانه، ابعاد پنهان یک خبر را به مخاطبان نشان دهد.
