آوای کویر؛ جشنوارهای برای احیای موسیقی مقامی و رشد بسترهای فرهنگی منطقه

آوای کویر؛ فرصتی برای معرفی موسیقی مقامی و حفظ میراث فرهنگی
سومین دوره جشنواره منطقهای موسیقی مقامی «آوای کویر» روز پنجشنبه ۱۷ مهر در بیرجند برگزار میشود و میزبان گروههایی از چهار استان خراسان شمالی، خراسان رضوی، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان خواهد بود. این رویداد فراتر از مسابقه اجرا، تلاشی سازمانیافته برای بازخوانی هویتهای صوتی محلی و ایجاد پیوندی میان نسلها است.
چشمانداز و اهمیت فرهنگی
«آوای کویر» میکوشد موسیقی مقامی را بهعنوان حامل تاریخ، زبان و ارزشهای جوامع محلی برجسته کند و زمینه را برای حفاظت و ترویج این میراث فراهم سازد. جشنواره محل نسبتدهی ارزش هنری به اجراهای بومی، ثبت و ضبط آواها و ترانههای محلی و شکلدادن به آرشیوی زنده است که میتواند مبنای پژوهش، آموزش و تولید آثار تلفیقی آینده شود.
ساختار مسابقه و فرآیند انتخاب
از میان ۳۵ گروه ارسالی از استانهای مختلف، پس از بازبینی آثار، شش گروه برای اجرای زنده در مراسم اختتامیه انتخاب شدهاند. رقابت در این قالب علاوه بر انگیزش هنری، امکان شناسایی هنرمندان مستعد و معرفی آنها به شبکههای فرهنگی و جشنوارههای ملی را فراهم میآورد.

برنامهها و فرصتهای آموزشی
جشنواره تنها صحنه اجرا نیست؛ مجموعهای از کارگاههای آموزشی و نشستهای هماندیشی همراه برنامهها برگزار میشود تا انتقال تجربه میان هنرمندان باتجربه و جوان ممکن شود و ظرفیتسازی در زمینه تکنیکهای اجرا، ضبط و مدیریت فرهنگی رخ دهد. این رویکرد آموزشی، شانس تبدیل علاقهمندان محلی به هنرمندان حرفهای و مدیران فرهنگی را افزایش میدهد.
اثربخشی اجتماعی و اقتصادی
- همبستگی فرهنگی: تجمع هنرمندان و مخاطبان از استانهای مختلف پیوندهای میان جوامع منطقه را تقویت میکند و تصاویر متنوع هویتی را به عموم معرفی مینماید.
- گردشگری و اقتصاد فرهنگی: برگزاری منظم جشنواره و برندسازی آن میتواند جریان گردشگران فرهنگی را جلب کند و بازار محصولات محلی، صنایعدستی و خدمات مرتبط با رویداد را تقویت نماید.
پیشنهادهایی برای توسعه و تداوم
برای آنکه «آوای کویر» از یک رویداد سالانه فراتر رفته و به برند منطقهای بدل شود، اختصاص بودجه برای ضبط و آرشیو حرفهای اجراها، ایجاد شبکه همکاری میان ادارات فرهنگ و نهادهای گردشگری، و حمایت از پروژههای تحقیقاتی درباره سازها و سازشناسی بومی ضروری است.
جمعبندی
جشنواره «آوای کویر» ظرفیت تبدیل شدن به سکویی برای بازآفرینی موسیقی مقامی و تقویت هویت فرهنگی منطقه را دارد؛ با تمرکز بر آموزش، ثبت و توسعه اقتصاد فرهنگی، این رویداد میتواند نقش کلیدی در حفظ میراث صوتی و ارتقای حضور موسیقی بومی در عرصههای ملی و فراملی ایفا کند.

نیما مهدوی، یکی از خبرنگاران پرتلاش و خوشفکر تیم خبری است که با نگاهی تازه به مسائل، به پوشش رویدادهای روز میپردازد. او با تخصص در حوزههای فرهنگی و هنری، همواره سعی دارد تا با گزارشهای جذاب و تحلیلهای خلاقانه، ابعاد پنهان یک خبر را به مخاطبان نشان دهد.