بازخوانی میراث اسلامی در «نهضت نشر نفایس رضوی»

بازنشر تُراث فرهنگی جهان اسلام در جریان «نهضت نشر نفایس رضوی»
سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی با راهاندازی «نهضت نشر نفایس رضوی» تلاش دارد گنجینههای کمنظیر میراث فرهنگی جهان اسلام را از دل مخطوطات و آثار هنری خود بیرون بکشد و در دسترس پژوهشگران و عموم علاقهمندان قرار دهد. این حرکت نمادی از همزیستی فناوری نوین چاپ با دغدغههای مرمت و معرفی آثار تاریخی است.
از چاپ فاخر تا کتابکاتالوگهای دسترسمحور
در دهههای گذشته، نسخههای نفیس قرآنها و ادعیه از قبیل قرآنهای ابراهیم سلطان و بایسنقر با چاپهای طلاکوب و صحافی ویژه منتشر شد. اما با گران شدن هزینههای چاپ سنگین، این نهاد بهمنظور کاهش موانع دسترسی:
- تولید مجموعههای دیجیتال کوچک (کتابکاتالوگ) را آغاز کرده که در قطع خشتی (۳۰×۳۰ سانتیمتر) و با کیفیت تصویر بالا منتشر میشوند
- کاتالوگها را برای مخاطبان تخصصی و بینالمللی (انگلیسی و عربی) آماده کرده است تا فرایند مطالعه و پژوهش تسهیل شود

گستره موضوعی و چشمانداز پیش رو
تا کنون هفت جلد کاتالوگ منتشر شده که طی آن از توراتها و انجیلهای قرون وسطی تا نسخههای مصور شاهنامه و صحیفه سجادیه معرفی شده است. جلدهای بعدی به نهجالبلاغه، قرآنهای عهد غزنوی، تیموری، صفوی و قاجاری و متون علوم پزشکی و نجوم اختصاص خواهد یافت. در ادامه این نهضت برنامهریزیهایی برای:
- ایجاد آرشیو دیجیتال تحت وب بهمنظور دسترسی آزاد
- برگزاری نمایشگاههای مجازی و کارگاههای بینرشتهای
انگیزه اصلی این طرح، پیوند میراث مکتوب اسلامی با نیازهای پژوهشی معاصر و ارتقای آگاهی جمعی درباره ارزشهای غنی نسخههای خطی است. با تکمیل مجموعهها و بهرهگیری از فناوریهای نوین مرمت و نشر، «نفایس رضوی» قرار است نقطه عطفی در انتقال فرهنگ دستنویس جهان اسلام به نسلهای آینده باشد.

نیما مهدوی، یکی از خبرنگاران پرتلاش و خوشفکر تیم خبری است که با نگاهی تازه به مسائل، به پوشش رویدادهای روز میپردازد. او با تخصص در حوزههای فرهنگی و هنری، همواره سعی دارد تا با گزارشهای جذاب و تحلیلهای خلاقانه، ابعاد پنهان یک خبر را به مخاطبان نشان دهد.